Hervorming van het Belgische erfrecht

Blog & Nieuws

Mathilde Pourplanche - Legal & Tax Department

12 juni 2017

De hervorming van het erfrecht werd gepubliceerd in een wetsontwerp dat aan het Parlement werd voorgelegd in januari 2017. De stemming wordt verwacht op het einde van dit jaar, en de inwerkingtreding wordt één jaar later voorzien.

Concrete voorstellen

1. Regels van de gedwongen erfgenaam:

De kinderen, de langstlevende echtgenoot en, bij afwezigheid van kinderen, de (groot)ouders, hebben recht op een voorbehouden deel in de erfenis van de overledene. Zij worden beschermd tegen alle buitensporige schenkingen van de overledene.

Vandaag	Het voorbehouden deel van de kinderen varieert in functie van het aantal kinderen.
In de toekomst	Het voorbehouden deel zal de helft van de nalatenschap zijn. Het beschikbaar deel zal de andere helft van de nalatenschap zijn, ongeacht het aantal kinderen. ⇒ De overledene zal niet meer over de vrijheid beschikken om een schenking aan een derde of aan één van zijn kinderen in het bijzonder te doen.

Vandaag

Het voorbehouden deel van de kinderen varieert in functie van het aantal kinderen.

In de toekomst

Het voorbehouden deel zal de helft van de nalatenschap zijn.
Het beschikbaar deel zal de andere helft van de nalatenschap zijn, ongeacht het aantal kinderen.

⇒ De overledene zal niet meer over de vrijheid beschikken om een schenking aan een derde of aan één van zijn kinderen in het bijzonder te doen.

2. Gevolgen van de wijziging van het voorbehouden deel:

Vandaag	In principe is het voorbehouden deel van de erfgenamen slechts in naakte eigendom, aangezien de langstlevende echtgenoot een recht van vruchtgebruik heeft op hun deel.
In de toekomst	De kinderen zullen hun voorbehouden deel in volle eigendom erven. ⇒ De langstlevende echtgenoot zal zijn recht op vruchtgebruik uitoefenen op het beschikbaar gedeelte.

Vandaag

In principe is het voorbehouden deel van de erfgenamen slechts in naakte eigendom, aangezien de langstlevende echtgenoot een recht van vruchtgebruik heeft op hun deel.

In de toekomst

De kinderen zullen hun voorbehouden deel in volle eigendom erven.

⇒ De langstlevende echtgenoot zal zijn recht op vruchtgebruik uitoefenen op het beschikbaar gedeelte.

Vandaag	In principe, is het voorbehouden deel een deel van de erfenis in goederen.
In de toekomst	Het voorbehouden deel zal in waarde zijn. ⇒ Meer zekerheid voor de begiftigden in geval van buitensporige schenking: behoudt het goed maar betaalt een bedrag in waarde.

Vandaag

In principe, is het voorbehouden deel een deel van de erfenis in goederen.

In de toekomst

Het voorbehouden deel zal in waarde zijn.

⇒ Meer zekerheid voor de begiftigden in geval van buitensporige schenking: behoudt het goed maar betaalt een bedrag in waarde.

3. Voorbehouden deel van de (groot)ouders:

Vandaag	Bestaat
In de toekomst	Zal afgeschaft worden en vervangen worden, in geval van financiële ontoereikendheid van de (groot)ouders, vervangen worden door een onderhoudsverplichting van de nalatenschap.

4. Evaluatie van de schenkingen:

Vandaag	De evaluatie van de schenkingen aan erfgenamen gebeurt op verschillende manieren, afhankelijk of het gaat om een schenking van roerende of onroerende goederen.
In de toekomst	Dezelfde evaluatieregels zullen van toepassing zijn op de berekening van de inkorting van de schenkingen om tot het voorbehouden deel te komen. ⇒ Vereenvoudigd en genormaliseerd. Er zal enkel een verschil worden gemaakt op het ogenblik van de schenking.

Vandaag

De evaluatie van de schenkingen aan erfgenamen gebeurt op verschillende manieren, afhankelijk of het gaat om een schenking van roerende of onroerende goederen.

In de toekomst

Dezelfde evaluatieregels zullen van toepassing zijn op de berekening van de inkorting van de schenkingen om tot het voorbehouden deel te komen.
⇒ Vereenvoudigd en genormaliseerd.

Er zal enkel een verschil worden gemaakt op het ogenblik van de schenking.

5. Erfovereenkomsten:

Vandaag	Verboden
In de toekomst	Het zal mogelijk zijn om een “wereldwijde erfovereenkomst” af te sluiten, die bindend is tussen ouders en kinderen (familiale erfovereenkomst) Bovendien zal een aantal “specifieke overeenkomsten” toegelaten worden: overeenkomst over de waarde van de geschonken producten, verwerping door een rechtmatige erfgenaam van zijn toekomstige erfrechten, toekenning van een bijkomend kapitaal aan een kind in nood, akkoorden maken over de overname van een familiezaak, enz.

Vandaag

Verboden

In de toekomst

Het zal mogelijk zijn om een “wereldwijde erfovereenkomst” af te sluiten, die bindend is tussen ouders en kinderen (familiale erfovereenkomst)

Bovendien zal een aantal “specifieke overeenkomsten” toegelaten worden: overeenkomst over de waarde van de geschonken producten, verwerping door een rechtmatige erfgenaam van zijn toekomstige erfrechten, toekenning van een bijkomend kapitaal aan een kind in nood, akkoorden maken over de overname van een familiezaak, enz.

Waarschijnlijk zullen sommige bepalingen gewijzigd worden, aangezien het om een voorstel van wet gaat.

Hervorming van het Belgische erfrecht

pdf - 567 KB